بۇ سىل جاراسىملىرى بالىلارنىڭ بويۇن بەزلىرىگە چۈشۈشتىن كېلىپ چىقىدىغان كېسەللىك بولۇپ، ھەرقايسى ياشتىكى بالىلارنىڭ ھەممىسىدە كۆرۈلىدۇ. خەلق ئارىسىدا چاشقان يارىسى دەپمۇ ئاتىلىدۇ.

سەۋەبى: بۇ كېسەل گەرچە سىل جاراسىملىرى  باشقىلاردىن يۇقۇپ بويۇن بەزلىرىگە چۈشۈشتىن كېلىپ چىقىدىغان بولسىمۇ يەنە باشقا سەۋەپلەرنىڭمۇ ياردىمى بولىدۇ.

1) ئېرسىيەت خاراكتېرلىكمۇ بولىدۇ: ئاتا- ئانىسىدا سىل كېسىلى بار بالىلار ئىچىدە بويۇن بەز سىلىگە ئۇچرىغۇچىلار نىسبەتەن كۆپرەك بولىدۇ. سىل كېسىلى بولمىغان بولسىمۇ تەن تۈزۈلىشى ئاجىز، كېسەلمەن ئاتا- ئانىلارنىڭ ۋە ھاراقكەشلەرنىڭ باللىرىدىمۇ بۇ كېسەل كۆپ ئۇچىرايدۇ.

2) باشقا ئورگان سىللىرىدىن يامرايدۇ: ئۆپكە سىلى ياكى باشقا ئورگان سىلى بىلەن ئاغرىغان بالىلار داۋالىنىپ ساقايغاندىن كېيىن ياكى داۋالىنۋاتقان مەزگىلدە جاراسىم ئۆز بەدىنىدىكى قان ئارقىلىق كېلىپ بويۇن بەزلىرىگە ئورۇنلىشىشىدىن كېلىپ چىقىدۇ.

3) خىلىت ئۆزگىرىشىدىن بولىدۇ: كۆپۈنچە قۇيۇق بەلغەم ماددىسىغا ياكى سەۋدا ماددىسىغا سىل جاراسىملىرىنىڭ ئارلىشىشى تۈپەيلىدىن كېلىپ چىقىدۇ.

4) باشقا سەۋەپلەر: سىل كېسىلى بار كىشىلەردىن قاچا- قۇچىلىرى ئارقىلىق يۇقۇش قانۇنىيىتى باشقا سىللارغا ئوخشايدۇ. ئۇندىن تاشقىرى يەنە ئۇزۇقلۇق ۋە تۇرمۇش شارائىتى ناچار بالىلاردا ئانا سۈتىگە قانماسلىق ۋە ئوزۇقلۇق كەملىك سەۋەبىدىنمۇ ئوڭاي يۇقۇملىنىدۇ.

ئالامىتى: كۆپىنچە بويۇندا، ئېڭەك ئاستىدا، ئوقىرەك ئويمانلىقىدا، بەزىدە قولتۇق ئاستىدىكى بەزلەردە ئۇچىرايدۇ، دەسلەپ باشلىنىشتىنلا يۇقىرقى ئۇرۇنلار تېرە ئاستىدا تېرىنى كۆتۈرۈپ تۇرىدىغان كىچىك مۇنەكچە پەيدا بولىدۇ. مۇنەكچىلەر گايى بىردانە گايى بىرنەچچە دانە بولۇپ تۇتقاندا ئايرىم بىلىنىپ تېرە ئاستىدا مىدىرلاپ تۆتكىلىپ تۇرىدۇ. باسسا لۆمۈلدەيدۇ. ئىششىق كۆپۈنچە بىرتەرەپتە بولىدۇ. بۇ چاغدا تېخى ئاغرىمايدۇ. تەدرىجى ھالدا بىر- بىرى بىلەن قوشۇلۇپ بويۇن يوغۇناپ ئاغرىشقا باشلايدۇ ۋە خېلىلا تومپۇيۇپ قالىدۇ ۋە گۆش بىلەن تېرە تۇتۇشۇپ كېتىدۇ. مۇشۇنداق چاغدا دەل ۋاقتىدا داۋالانسا ئېغىز ئالماي يوقۇلۇپ كېتىدۇ. دەل ۋاقتىدا تولۇق ۋە توغرا داۋالانمىسا ئىششىق بارغانسىرى يۇمشاپ يىرىڭ ئېغىز ئېلىپ تېشىلىدۇ ۋە ھەمىشە زەدەپ ۋە يىرىڭ ئېقىپ تۇرىدىغان بولۇپ قالىدۇ. ئاققان يىرىڭ زەرەپلەر ئىنتايىن سېسىق پۇرايدۇ. بەزىدە يارا ئېغىزى پۈتۈپ قېلىپ ئاغرىتىپ بەك ئازاپلايدۇ. بەزىدە يەنە ئېغىز ئېلىپ تېشىلىدۇ. شۇنداق قىلىپ كېسەل بالىنى بىرنەچچە ئاي ھەتتا بىرنەچچە يىلغىچە ئازاپلايدۇ. بەزىدە يەڭگىل قىزىتما بولىدۇ. بالا كۈندىن-كۈنگە ئورۇقلايدۇ ۋە ئاجىزلايدۇ. روھى كەيپىياتى سۇنۇق بولىدۇ.

داۋالاش پىرىنسىپى: ياللۇغ قايتۇرۇپ جاراھەتنى پۈتتۈرۈش مەقسىتىدە داۋالاش ئېلىپ بارىمىز.

دىققەت قىلىدىغان ئىشلار: كالا، تۆگە، قوي، ئۆچكە سۈتلىرى ئىچۈرىمىز. قوي، توخۇ، تۇخۇم، كەپتەر گۆشلىرىنىڭ شورپىسى، تونۇر نېنى، گۈرۈچ ۋە بۇغداي ئۇنىدا ئېتىلگەن تاماقلارنى ھەمدە يېڭى سەي-كۆكتاتلارنى كۆپ بېرىش، تاماق تۈرىنى داۋاملىق ئۆزگەرتىپ تۇرۇپ، كېسەلنىڭ ئىشتىھاسىنى ئېچىش، سەمرىشنى قولغا كەلتۈرۈش، قىزىل گۈلقەنت بېرىش لازىم. كالا گۆشى، لازا، سامساق، گۆشگىردە قاتارلىق يەللىك، غەلىز تاماقلاردىن پەرھىز قىلدۇرىلىدۇ.